ต้นกำเนิดและวิวัฒนาการของแก้วพลาสติก

แก้วพลาสติกเป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่เปลี่ยนแปลงการบริโภคของมนุษย์ในยุคปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นการใช้งานในร้านอาหารฟาสต์ฟู้ด คาเฟ่ หรือในอีเวนต์ต่าง ๆ แก้วพลาสติกได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเราโดยแท้จริง แต่จุดเริ่มต้นของแก้วพลาสติกนั้นมาจากที่ใด? บทความนี้จะพาคุณย้อนรอยประวัติศาสตร์ของแก้วพลาสติกตั้งแต่จุดกำเนิดจนถึงปัจจุบัน พร้อมทั้งการพัฒนาสู่วัสดุที่ตอบโจทย์ความยั่งยืนในอนาคต

ยุคแรกของการคิดค้นพลาสติก

ต้นกำเนิดของแก้วพลาสติกเกี่ยวข้องกับการพัฒนาพลาสติกในยุคแรก ๆ ที่เริ่มต้นขึ้นในช่วงต้นศตวรรษที่ 20:

• Bakelite: พลาสติกสังเคราะห์ชนิดแรกของโลก: ในปี ค.ศ. 1907 นักเคมีชาวเบลเยียมชื่อ ลีโอ เบคแลนด์ (Leo Baekeland) ได้คิดค้นพลาสติกสังเคราะห์ชนิดแรกของโลกที่เรียกว่า Bakelite ซึ่งใช้ในอุตสาหกรรมไฟฟ้าและเครื่องใช้ในบ้าน แม้ว่า Bakelite จะไม่เหมาะสำหรับการผลิตแก้วพลาสติก แต่ถือเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนาวัสดุพลาสติกที่หลากหลายในอนาคต

• มีการพัฒนาพลาสติกชนิดใหม่: ในช่วงปี ค.ศ. 1930-1940 นักวิทยาศาสตร์เริ่มพัฒนาพลาสติกชนิดอื่น ๆ เช่น Polyethylene (PE), Polystyrene (PS), และพลาสติก Polypropylene (PP) กลายเป็นวัสดุหลักในการผลิตแก้วพลาสติกในยุคต่อมา

การผลิตแก้วพลาสติกครั้งแรก

ช่วงปี ค.ศ. 1950: การถือกำเนิดของแก้วพลาสติก ในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 แก้วพลาสติกถูกผลิตขึ้นครั้งแรกเพื่อเป็นตัวเลือกที่เบา ราคาถูก และสะดวกกว่าวัสดุแบบดั้งเดิม เช่น แก้วหรือโลหะ

• Polystyrene (PS): เป็นวัสดุพลาสติกชนิดแรกที่นำมาใช้ในการผลิตแก้วพลาสติก เนื่องจากมีความใส แข็งแรง และสามารถขึ้นรูปได้ง่าย
• แก้วพลาสติก Polystyrene: มักใช้ในร้านอาหารและงานอีเวนต์ เพราะเหมาะสำหรับเครื่องดื่มเย็น เช่น น้ำอัดลมและน้ำผลไม้

ยี่ห้อแก้วพลาสติกตัวแรกของโลก

ที่ยี่ห้อแก้วพลาสติกตัวแรกที่ถูกผลิตขึ้นในเชิงพาณิชย์ไม่ได้ถูกบันทึกไว้อย่างชัดเจนว่าเป็นแบรนด์ใดโดยเฉพาะ เนื่องจากแก้วพลาสติกในยุคแรกไม่ได้ผลิตในรูปแบบที่มียี่ห้อหรือแบรนด์เหมือนในปัจจุบัน แต่มักถูกพัฒนาขึ้นโดยบริษัทที่เน้นการผลิตพลาสติกเพื่อใช้ในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม ในช่วงปี ค.ศ. 1950 และ ค.ศ. 1960 บริษัทผู้ผลิตบรรจุภัณฑ์สำหรับอาหารและเครื่องดื่ม เช่น Solo Cup Company ในสหรัฐอเมริกา เริ่มผลิตแก้วพลาสติกในปริมาณมาก โดย Solo Cup Company มีชื่อเสียงจากแก้ว Red Solo Cup ที่กลายเป็นสัญลักษณ์ในงานปาร์ตี้ทั่วโลกในยุคหลัง

ดังนั้น Solo Cup Company อาจถือเป็นหนึ่งในบริษัทแรกๆ ที่ผลิตแก้วพลาสติกในเชิงพาณิชย์อย่างกว้างขวางและเป็นที่รู้จักมากที่สุดในระดับโลก

การเพิ่มประสิทธิภาพและความปลอดภัย

ช่วงปี ค.ศ. 1980-1990 อุตสาหกรรมแก้วพลาสติกมีการพัฒนาทั้งในด้านความปลอดภัย นวัตกรรม และการใส่ใจสิ่งแวดล้อม

ปี ค.ศ. 1980: เพิ่มความปลอดภัยและการใช้งานที่สะดวก

• ผู้ผลิตให้ความสำคัญกับการเลือกวัสดุที่ปลอดภัยสำหรับอาหาร เช่น PET และ PP ซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค
• การออกแบบฝาปิดแก้วพลาสติกสำหรับเครื่องดื่มแบบพกพา เช่น แก้วกาแฟและแก้วฟาสต์ฟู้ด กลายเป็นมาตรฐานใหม่ในตลาด

ปี ค.ศ. 1990: การส่งเสริมการใช้ซ้ำและการรีไซเคิล

• แก้วพลาสติกแบบใช้ซ้ำเริ่มได้รับความนิยมในกลุ่มผู้บริโภคที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม โดยผลิตจากวัสดุที่ทนทาน เช่น PC และ PP
• โครงการรีไซเคิลพลาสติก PET และ PP เริ่มขยายตัวในหลายประเทศ โดยเฉพาะในยุโรปและสหรัฐอเมริกา

วัสดุยอดนิยมในปัจจุบัน

ในปัจจุบัน แก้วพลาสติกที่เราใช้กันส่วนใหญ่ผลิตจากวัสดุที่มีคุณสมบัติเฉพาะซึ่งเหมาะกับการใช้งานในสถานการณ์ต่าง ๆ วัสดุที่ได้รับความนิยมมีดังนี้

PET (Polyethylene Terephthalate):

• วัสดุนี้ได้รับความนิยมสูง เนื่องจากมีคุณสมบัติใส ทนทาน น้ำหนักเบา และสามารถรีไซเคิลได้
• PET เหมาะสำหรับเครื่องดื่มเย็นและบรรจุภัณฑ์อาหาร เช่น น้ำอัดลม น้ำผลไม้ และกาแฟเย็น

PP (Polypropylene):

• ด้วยความสามารถในการทนความร้อนสูงถึง 100°C PP กลายเป็นตัวเลือกสำคัญสำหรับการผลิตแก้วพลาสติกที่ใช้สำหรับเครื่องดื่มร้อน เช่น ชาและกาแฟ

PLA (Polylactic Acid):

• เป็นพลาสติกชีวภาพที่ผลิตจากวัตถุดิบธรรมชาติ เช่น แป้งข้าวโพด น้ำตาลอ้อย และพืชอื่น ๆ ที่มีส่วนประกอบของแป้งหรือกลูโคส สามารถย่อยสลายได้ในสภาวะที่เหมาะสม เช่น ในโรงงานปุ๋ยหมักอุตสาหกรรม

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

การย่อยสลาย:

• PET และ PP ใช้เวลานานหลายร้อยปีในการย่อยสลาย
• PLA ย่อยสลายได้ในโรงงานปุ๋ยหมัก แต่ต้องการสภาพแวดล้อมเฉพาะ

มลพิษในมหาสมุทร:

• ขยะพลาสติกจากแก้วแบบใช้ครั้งเดียวเป็นสาเหตุสำคัญของปัญหามลพิษในทะเล ส่งผลกระทบต่อสัตว์น้ำและระบบนิเวศ

ปริมาณขยะพลาสติก:

• มีรายงานว่าขยะพลาสติกคิดเป็นสัดส่วนมากกว่า 80% ของขยะในทะเล การลดการใช้แก้วพลาสติกแบบครั้งเดียวเป็นวิธีที่ช่วยลดปัญหานี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แนวทางการพัฒนาในอนาคตของพลาสติกชีวภาพ (Bioplastic Cups)

ในยุคที่ปัญหาขยะพลาสติกกลายเป็นประเด็นสำคัญทั่วโลก ผู้ผลิตจึงเริ่มหันมาพัฒนาแก้วพลาสติกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม:

PLA (Polylactic Acid):

• ผลิตจากวัตถุดิบธรรมชาติ เช่น ข้าวโพดและอ้อย PLA เป็นวัสดุที่สามารถย่อยสลายได้ในโรงงานปุ๋ยหมัก
• แก้วพลาสติก PLA มักใช้ในธุรกิจที่ต้องการเน้นภาพลักษณ์ด้านความยั่งยืน เช่น ร้านกาแฟรักษ์โลก หรือร้านอาหารคลีน

อนาคตของ Bioplastics:

• การพัฒนาแก้วพลาสติกย่อยสลายได้ยังคงเดินหน้าอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สอดคล้องกับกฎหมายลดการใช้พลาสติกแบบครั้งเดียวในหลายประเทศ

ความสำคัญของแก้วพลาสติกในชีวิตประจำวัน

แก้วพลาสติกไม่ได้เป็นเพียงภาชนะสำหรับเครื่องดื่ม แต่ยังสะท้อนถึงความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีและวิทยาศาสตร์ โดยมีบทบาทสำคัญใน:

• อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม: ช่วยให้ผู้บริโภคได้รับความสะดวกสบาย ทั้งในด้านการพกพาและการใช้งาน
• งานอีเวนต์และจัดเลี้ยง: แก้วพลาสติกช่วยลดภาระงานล้างจาน และเพิ่มโอกาสในการโปรโมตแบรนด์ผ่านการพิมพ์ลายบนแก้ว
• ธุรกิจอาหารฟาสต์ฟู้ด: สะดวก รวดเร็ว และเหมาะกับการบริการลูกค้าในร้านหรือเมื่อสั่งกลับบ้าน
• การท่องเที่ยวและขนส่ง: ใช้งานง่ายในเครื่องบินและรถไฟ, ช่วยให้การบริการในพื้นที่จำกัดเป็นไปอย่างราบรื่น

แนวโน้มและนวัตกรรมในอนาคตของแก้วพลาสติก

ในอนาคต แนวโน้มของการพัฒนาแก้วพลาสติกมีแนวทางที่หลากหลายและมุ่งเน้นไปที่การใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น เช่น:

• การพัฒนาวัสดุชีวภาพ: การใช้วัสดุชีวภาพ (Bioplastics) เช่น PLA (Polylactic Acid) ซึ่งสามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ จะเป็นทางเลือกที่สำคัญในอนาคต เนื่องจากช่วยลดการใช้พลาสติกที่ย่อยสลายได้ยาก
• การพัฒนาเทคโนโลยีการรีไซเคิล: การพัฒนาเทคโนโลยีการรีไซเคิลเคมี (Chemical Recycling) จะช่วยให้การรีไซเคิลแก้วพลาสติกมีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยเฉพาะการแยกพลาสติกที่ไม่สามารถรีไซเคิลได้
• การใช้งานในธุรกิจที่รักษ์โลก: ร้านค้าและธุรกิจที่ให้บริการรักษ์โลกเริ่มหันมาใช้แก้วพลาสติกจากวัสดุที่ย่อยสลายได้ เช่น PLA ซึ่งมีข้อดีในการลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

คำแนะนำในการเลือกซื้อแก้วพลาสติก

การเลือกซื้อแก้วพลาสติกควรพิจารณาปัจจัยต่าง ๆ เช่น:

• สำหรับเครื่องดื่มเย็น: หากคุณต้องการแก้วสำหรับเครื่องดื่มเย็น เช่น น้ำอัดลมหรือกาแฟเย็น แก้วพลาสติกที่ผลิตจาก Polystyrene (PS) หรือ PET จะเป็นตัวเลือกที่ดี เนื่องจากสามารถทนต่อความเย็นและการสัมผัสได้ดี

• สำหรับเครื่องดื่มร้อน: หากต้องการใช้แก้วสำหรับเครื่องดื่มร้อน เช่น ชาและกาแฟ ควรเลือกแก้วที่ผลิตจาก Polypropylene (PP) เพราะวัสดุนี้ทนทานต่อความร้อนได้ดี

สรุป

แก้วพลาสติกเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของมนุษย์ ตั้งแต่การถือกำเนิดของวัสดุพลาสติกในอดีตจนถึงปัจจุบัน แก้วพลาสติกได้พัฒนาเพื่อรองรับความต้องการในอุตสาหกรรมต่าง ๆ แม้ว่าแก้วพลาสติกจะมีข้อดีในด้านความสะดวกและความคุ้มค่า แต่ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมยังคงเป็นปัญหาที่สำคัญ

แหล่งอ้างอิงข้อมูล

มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา เรื่อง ประวัติ ที่มา ของพลาสติกและโฟม

• https://sci.ssru.ac.th/th/video/view/1506256301

Cup Chronicles: The History and Evolution of Plastic Cups

• https://www.lansincommodity.com/info/cup-chronicles-the-history-and-evolution-of-p-87374864.html

สนใจสั่งซื้อ แก้วพลาสติก ที่ดีไซน์ทันสมัย สะดวกและปลอดภัย สามารถแอดไลน์ @sajjapack เพื่อสั่งซื้อและสอบถามรายละเอียดกับแอดมินได้ในเวลาทำการ